Πλησιάζοντας το τέλος της χρονιάς, είναι ευκαιρία να δούμε τις αναμενόμενες αυξήσεις στις συντάξεις το 2026 στην Ελλάδα. Ποιοί θα έχουν όφελος, ποια είναι τα ποσοστά, οι επιπτώσεις και οι προκλήσεις.
1. Το πλαίσιο των αλλαγών
Η κυβέρνηση έχει αναγγείλει ότι από την 1η Ιανουαρίου 2026 οι συντάξεις θα λάβουν αύξηση με βάση τον συνδυασμό πληθωρισμού + ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ. Μάλιστα ο τρόπος αύξησης, θα μειώσει σταδιακά τον λεγόμενο «συμψηφισμό» της προσωπικής διαφοράς.
Ο «συμψηφισμός της προσωπικής διαφοράς» σημαίνει ότι, σε όσους συνταξιούχους είχαν μια «προσωπική διαφορά», μέρος της αύξησης δεν θα μπει στη σύνταξη αλλά θα καλύψει αυτή την διαφορά. Η κυβέρνηση προχωρεί σε σταδιακή κατάργηση αυτού του μηχανισμού:
- Το 2026 θα γίνεί μείωση της προσωπικής διαφοράς κατά 50%
- Το 2027 θα έχουμε την πλήρη κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, ώστε οι αυξήσεις να εισέρχονται απευθείας στις συντάξεις χωρίς περαιτέρω περιορισμούς.
Με αυτό το νέο πλαίσιο, η κυβέρνηση φιλοδοξεί να “ξεπαγώσει” τις συντάξεις και να καταστήσει τις αυξήσεις πιο διαφανείς και δίκαιες.
2. Ποσοστά αυξήσεων και εκτιμήσεις
Οι πιο συνήθεις προβλέψεις για το 2026 μιλάνε για αύξηση στο 2,35 % περίπου. Υπάρχει, όμως, μια τάση να προβλέπουν μικρότερη αύξηση “κατώτατου επιπέδου” για όλους, ανεξάρτητα από προσωπική διαφορά — π.χ. 1,18 % ως ελάχιστη ενίσχυση — και μεγαλύτερη αύξηση για αυτούς που δεν έχουν προσωπική διαφορά ή την έχουν ήδη “μηδενίσει”.
Το δημοσιονομικός κόστος αυτών των αυξήσεων είναι περίπου: 467 εκατ. € για το 2026 και επιπλέον κόστος για το 2027 λόγω πλήρους κατάργησης της προσωπικής διαφοράς
3. Ποιοι θα ωφεληθούν — ποιοι θα περιμένουν
Άμεσα οφελημένοι:
- Συνταξιούχοι χωρίς προσωπική διαφορά, ή που έχουν ήδη μηδενίσει τη διαφορά θα λάβουν ολόκληρη την αύξηση.
- Συνταξιούχοι με μικρή προσωπική διαφορά, που αποτελεί μικρό ποσοστό της αύξησης, θα λάβουν μέρος της αύξησης και θα μειώσουν την διαφορά.
- Συνταξιούχοι με μεγάλη προσωπική διαφορά — σε αυτούς η αύξηση θα «σπάσει». Τμήμα θα καλύψει τη διαφορά και μόνο το υπόλοιπο θα είναι καθαρή αύξηση.
- Η εκτίμηση είναι ότι περίπου 650.000 συνταξιούχοι θα έχουν όφελος από την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς σταδιακά.
- Για τους υπόλοιπους περίπου 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους, αναμένουμε μικρή αύξηση.
Ποιοι θα περιμένουν:
- Όσοι έχουν μεγάλη προσωπική διαφορά, για τους οποίους η αύξηση μπορεί να “καταναλωθεί” για να καλύψει τη διαφορά. Αυτοί θα λάβουν το 50% της αύξησης και το υπόλοιπο θα καλύψει μέρος της προσωπικής διαφοράς.
- Μέχρι το 2027, όταν η προσωπική διαφορά θα σταματήσει πλήρως, αναμένουμε όλοι να λάβουν την αύξηση χωρίς περιορισμούς. Μένει να αποδειχθεί τότε..
4. Προκλήσεις και περιορισμοί
Οικονομική βιωσιμότητα
Η εφαρμογή αυξήσεων με σταθερό ποσοστό, μειώνοντας ταυτόχρονα περιορισμούς, επιβαρύνει τον προϋπολογισμό. Θα χρειαστεί να καλυψουν το δημοσιονομικός κόστος που είναι δεκάδες εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Ευαισθησία σε μακροοικονομικούς δείκτες
Οι Αυξήσεις στις συντάξεις το 2026 προκύπτουν από την πορεία της οικονομίας και του πληθωρισμού. Αν η ανάπτυξη είναι χαμηλή ή ο πληθωρισμός υψηλός, οι αυξήσεις δεν θα επαρκούν.
Πολιτική και κοινωνική αποδοχή
Η σταδιακή απόσυρση της προσωπικής διαφοράς πρέπει να διαχειριστεί προσεκτικά ώστε να μην δημιουργηθούν αίσθηση αδικίας. Επίσης, οι ανακοινώσεις και η επικοινωνία παίζουν ρόλο στην αποδοχή από τους συνταξιούχους.
Εφαρμογή και “τεχνικά” ζητήματα
Η διοικητική ικανότητα του συστήματος, η ενημέρωση προς τους συνταξιούχους, η επεξεργασία των υπολογισμών και η διασφάλιση ότι οι αυξήσεις θα γίνουν σωστά και εγκαίρως αποτελούν κρίσιμες προϋποθέσεις.
5. Συμπέρασμα
Το 2026 αναμένουμε να είναι έτος “ξεπαγώματος” των συντάξεων στην Ελλάδα και σταδιακής κατάργησης του μηχανισμού της προσωπικής διαφοράς. Οι αυξήσεις αυτές, όμως, δεν θα εισπραχθούν εξίσου από όλους τους συνταξιούχους: Όσοι έχουν μικρή ή μηδενική προσωπική διαφορά θα έχουν μεγαλύτερο όφελος, ενώ για όσους έχουν υψηλή διαφορά η αύξηση θα “σπάσει”.
Η πλήρης αποδέσμευση των συντάξεων από τον συμψηφισμό θα γίνει το 2027, οπότε οι αυξήσεις θα περνούν ανεμπόδιστα στην τσέπη των συνταξιούχων. Η επιτυχία των μέτρων όμως απαιτεί και οικονομική ανάπτυξη, δημοσιονομική πειθαρχία και την ικανότητα του κράτους να τα εφαρμόσει αποτελεσματικά.